Wat is legionella?

Dat legionella gevaarlijk is weet iedereen wel. Maar wat is legionella nou precies?

Het is een bacterie die voorkomt in grondwater, oppervlaktewater en drinkwater. Hij is niet gevaarlijk totdat de bacterie zich vermenigvuldigt en via druppels waternevel in de lucht komt die wij inademen. Wanneer de temperatuur van het water tussen de 20 en 50 graden Celsius is of lange tijd stilstaat gaat de legionellabacterie zich vermenigvuldigen. We worden alleen ziek door legionella als we besmette neveldruppeltjes inademen. Water vernevelt bijvoorbeeld in een douche, een stoombad of bubbelbad en natte koeltorens. Het is niet gevaarlijk wanneer we besmet water drinken, legionella is ook niet over te dragen van mens op mens.

Wat voor ziekte krijgen we nu van een legionellabesmetting?

De bacterie kan een ernstige longontsteking veroorzaken. Voor oudere mensen levensbedreigend omdat die meestal wat minder weerstand hebben. Maar ook als men rookt of veel alcohol drinkt is het risico op besmetting groter. Besmetting met legionella gebeurt via de longen. We kunnen alleen besmet raken als we de besmette druppels waternevel inademen. De symptomen van de veteranenziekte, zoals hij genoemd wordt, zijn snel opkomende hoofdpijn, spierpijn, gebrek aan eetlust en een ziek gevoel. Daarna krijgt de patiënt een longontsteking met koorts boven de 39 graden. Hoesten, kortademigheid, last van braken en diarree behoren ook tot de kenmerken. De ziekte is goed te behandelen met de juiste antibiotica. Daarmee ook zo snel mogelijk beginnen. Wanneer er niet op tijd wordt begonnen met de antibiotica, kan de patiënt langdurig ziek worden en in het ergste geval zelfs overlijden. Er bestaat ook een lichtere vorm van infectie: de legionellagriep. Bij de legionella griep heeft men alleen last van koorts, hoofdpijn, spierpijn en hoesten. Meestal gaat deze ziekte zonder behandeling na enkele dagen vanzelf over.

Vijftien jaar geleden in Bovenkarspel was de grootste legionella-uitbraak ooit. Er overleden 32 mensen en honderden mensen raakten besmet. Een groot deel daarvan heeft nog steeds zeer ernstige klachten of is mogelijk door complicaties overleden. In 1976 was de eerste bekende uitbraak van legionella. Tijdens een reünie van Vietnam-veteranen overleden 28 mensen. Men heeft toen de nieuwe bacterie ontdekt, vernoemd naar de veteranen. Na Bovenkarspel is zo wel op medisch als op technisch gebied veel onderzoek gedaan en heeft men de wetgeving verscherpt. Aanvankelijk moesten alle collectieve installaties een risicoanalyse en een beheersplan opstellen. Maar er verandert nogal eens wat in de wetgeving. 

Het team van Aqua D&S